Cuantificadores numerais

Os numerais poden ser definidos ou indefinidos. Os numerais definidos inclúen aos numerais cardinais e ordinais, e aos fraccionais.

Numerais cardinais

Un numeral cardinal precede a un nome contable para indicar o número de cousas referidas a este nome:

Sepuluhkota
NUMN
Dezcidades
 

Lista de numerais cardinais:

  • satu: un
  • dua: dous
  • tiga: tres
  • empat: catro
  • lima: cinco
  • enam: seis
  • tujuh: sete
  • delapan: oito
  • sembilan: nove

Grupos de numerais:

  • puluh: decenas
  • belas: teens
  • ratus': centenas
  • ribu: thousands
  • juta: millóns
  • milyar: miles de millóns

Grupos de numerais que se combinan cunha das unidades: se-(un), agás con milyar que é obrigatorio usar satu, e juta, que pode empregar ambos os dous:

sepuluh =dez /seribu =mil
sejuta, satu juta =un millón /satu milyar =one billion
 

Un numeral cardinal pode aparecer despois dun nome para indicar a súa posición nunha serie. Os numerais cardinais úsanse só neste caso com cousas que son comunmente distinguidas unhas doutras póla súa posición dentro dunha secuencia. O contraste entre a aparición de cardinais antes e despois do nome que funciona como núcleo móstrase nos exemplos seguintes:

Tigahalaman /Halamantiga
NUMN /NNUM
= "Trespáxinas" /= "Páxinatres"
 

Numerais ordinais

Poden aparecer antes do nome para indicar a inclusión nun grupo ou colectivo. O nome o que se refiren é sempre definido, polo tanto é marcado sempre cun demostrativo, posesivo ou algún outro elemento que o identifica:

Sayasudahmembacakeempatbukuitu.
PRONAUXVafixo+NUMNDEM
Euxalino cuartolibroeste.
= "Eu lin o cuarto libro."

Cuantificadores indefinidos

Tamén chamados numerais indefinidos, inclúen palabras como banyak ‘moitos’ e semua ‘todo’. Os numerais indefinidos preceden o nome:

Semuaorangitubekerjadikota.
NUMNDEMNPREPN
Todaxenteestatraballaencidade.
= "Toda esta xente traballa na cidade."

O indicador de plural para é unha clase de indefinido: úsase só con humanos, indicando o plural e referíndose a un grupo particular con características comúns: (cfr. formación do plural).

Beginilahterungkapkancintadankesetiaanterhadapparaleluhur
?VNCONXAFX+N+AFXPREPPLN
Neste sentidoexpresaramorelealtadeaosantepasado.
= "Neste sentido exprésase amor e lealtade aos antepasados."

Numerais indefinidos:

  • semua, segala, seluruh, segenap: todo
  • seantero: o conxunto (dunha zona)
  • sebagian: parte de
  • tiap, setiap, tiap-tiap: cada, todo
  • banyak: moito
  • beberapa: algúns, varios
  • sedikit: un pouco a little, few
  • bermacam-macam, aneka: varios, todo tipo de
  • berbagai, pelbagai: varios
  • sejumlah: un número de
  • kebanyakan: o máis
  • salah satu, salah seorang: un de
  • masing-masing: cada
  • sembarang: calquera, algún, ningún

Algúns numerais indefinidos (semua, seluruh, setiap, banyak, sedikit) poden ir en negación, acompañados por tidak:

Tidakbanyakorangyang senangpadadia.
NEGNUMN(?)+NPREPPRON
Nonmoitaxentealegrecomoel.
= "Non (hai) moita xente alegre coma el."

Sembarang difire doutros numerais indefinidos en que na negación vai precedidio de bukan.

Partitivos de medida

Os partitivos indican unha determinada cantidade de algo. Preceden ó núcleo do sintagma, que pode ser tanto un nome contable como incontable. Para indicar o singular en se-'un', este precede ó partitivo. Ás veces existen confusións cos clasificadores. A diferenzaa dos clasificadores, que son sempre opcionais, os partitivos poden eliminarse sen que se produza un cambio de significado. Exemplos:

Diamengisapduabatangrokok.
PRONVCLFPARTN
Elfumabadous?cigarros
= "Fumaba dous cigarros."
Diamengisapduarokok.
PRONVCLFN
Elfumabadouscigarros
= "Fumaba dous cigarros"

Non obstante, co partitivo bungkus, a frase pode mudar de significado ó ser eliminado este partitivo: "Fumaba dous paquetes de cigarros" (con bungkus).

  • Un partitivo pode ser precedido por unha fracción: setengah precede ó partitivo gelas

"vaso de":

Diaminiosetengahgelasair
PRONVMODPARTN
Elbebeumediovaso deauga
= "Bebeu medio vaso de auga."
  • Os partitivos poden indicar o tipo de recipiente contedor de algo:

bakul (cesta) : tiga bakul beras (tres cestas de arroz).

  • Os partitivos tamén designan agrupacións naturais e artificiais:

iris (pedazo) : dua iris mangga (dous trozos de mango)

macam (tipo) : semacam senjata (un tipo de arma)

tandan (acio) : setandan pisang (un acio de bananas)

  • Os nomes de medidas poden actuar como partitivos (os nomes referidos a tamaño, distancia, volume, velocidade, peso ou temperatura). Van sempre precedidos por un numeral.

meter: metro ton: tonelada kilometer: quilómetro hektar: hectárea liter: litro derajat: graos kodi: puntuación