Orde de constituíntes na cláusula
A orde básica do indonesio é Suxeito-Verbo-Obxecto (SVO) nas oracións declarativas afirmativas, isto é, na forma non marcada. Tal e como se pode ver no exemplo, o suxeito (kucing) precede ao verbo (makan), que á súa vez é seguido polo obxecto directo (ikan):
Kucing | makan | ikan |
gato | comer | peixe |
S | V | O |
= "Os gatos comen peixes" |
Con todo, moitos falantes empregan a orde Obxecto-Verbo-Suxeito (OVS) cando utilizan a voz pasiva/obxectiva
Orde de constituíntes na frase
Como adoita ocorrer coas linguas SVO, a orde de constituíntes na frase é núcleo inicial, o que significa que o elemento principal (núcleo) precede ao elemento dependente. Pódese apreciar con claridade nos seguintes exemplos:
Rumah | besar |
casa | grande |
N | ADX |
= "Casa grande" |
Rumah | Tomo |
casa | Tomo |
N | N |
= A casa de Tomo |
Buku | ini |
book | this |
N | DEM |
= Este libro |
Di | Jakarta |
en | Jakarta |
PREP | N |
= En Jakarta |
Nas frases nominais, os adxectivos, os complementos do nome e máis os demostrativos van pospostos ao nome. Do mesmo xeito, as adposicións sempre adoptan unha posición prenominal na frase, polo que o indonesio só conta con preposicións.