Sistema consonántico

Labial Dental Alveolar Palatal Velar Glotal
Oclusivas p t d k
Fricativas v s h
Nasais m n ŋ(k)
Resoantes l, r j

Este cadro representa os fonemas consonánticos nativos do finés, aínda que algúns autores engaden algúns fonemas máis como /b, f, g/ que non son propios do sistema pero que poden aparecer na linguaxe culta, ademais de depender de variacións diatópicas, diastrática ou diafásica. É dicir, realízanse ou non dependendo da procedencia xeográfica ou sociocultural do falante, así como se a situación comunicativa e de maior ou menor grao de formalidade.

É salientable que parecido ó que pasa coas vogais, existen diferenzas fonolóxicas entre consoantes breves e longas, estas últimas marcadas na grafía con consoantes duplas.

Sistema vocálico

O sistema vocálico finés consta de oito fonemas diferenciados polo punto de articulación (anteriores ou posteriores), a abertura (pechado, medio ou aberto) e a labialización na súa realización.

Anteriores Posteriores
non redondeado redondeado non redondeado redondeado
Pechado i y u
Medio e ö o
Aberto ä a

Ademais, estes oito timbres vocálicos presentan diferenzas fonolóxicas dependendo da cantidade, diferenciando entre breves (grafados de forma simple) ou longos (representado cunha grafía dupla), o que dá lugar a pares mínimos como tuli lume' -' tuuli 'vento'

Harmonía vocálica

No finés, a estrutura da palabra é caracterizada por un notable sistema de harmonización vocálica, onde os sufixos que se unen ás diferentes raíces están condicionados, podendo aparecer so na mesma palabra vogais anteriores / y, ö, ä/ ou posteriores /u, o, a/. No que respecta ás vogais anteriores /i, e/ son transparentes para a harmonización e poden aparecer en palabras con vogais anteriores ou posteriores, pero se unha raíz so contén /i/ ou /e/ os sufixos que se lle unan deben conter vogais anteriores. Exemplos co sufixo adesivo –lla/-llä (‘en):

Anterior: pää-llä ‘no ovo’
Anterior: käde-llä ‘no plástico’
Posterior: muna-lla ‘na cabeza’
Posterior: muovi-lla ‘na man’
/i, e/: tie-llä ‘na estrada’

No relacionado coas palabras compostas, estas manteñen a harmonía dentro dos elementos do composto pero non entre eles: yli-opisto ‘universidade’.

Aparte das palabras compostas, esta harmonía pode truncarse en préstamos doutras linguas que conteñen vogais tanto anteriores como posteriores, como por exemplo na palabra olympiakisat.

Etiquetas: fonoloxia