No Wolof hai 8 clases de nomes, que determinan a consoante inicial dos determinantes (artigos, demostrativos e interrogativos).
Exemplos das oito clases nominais :
Clase | Singular | Plural | |
1 | b- | xale bi "o neno" | xale yi "os nenos" |
2 | g- | kër gi "a casa" | kër yi "as casas" |
3 | s- | suuf si "a area" | suuf yi "as areas" |
4 | l- | ngelaw li "o vento" | ngelaw yi "os ventos" |
5 | m- | rééw mi "o país" | rééw yi "os paises" |
6 | i- | jigéén ji "a muller" | jigéén' ñ'i "as mulleres" |
7 | w- | waañ wi "a cociña" | waañ yi "as cociñas" |
8 | k- | nit ki "a persoa" | nit ñi "as persoas" |
En xeral, nas linguas da familia níxer-congo as clases nominais tiñan orixinalmente unha motivación semántica; pero ésta perdeuse case por completo no wolof. O factor máis relevante para determinar a clase dun nome é a súa consoante inicial:
O nome comeza por: | Clase: | Exemplo: |
nd-, ng-, c- | L- | Ngelaw li "o vento" |
s- | S- | Safara si "o lume" |
k-, g- | G- | Ganaar gi "o polo" |
j-, c- | J- | Jámm ji "a paz" |
w-, f-, y- | W- | Warga wi "o te" |
Alén disto, obsérvanse algúns restos da motivación semántica das clases nominais: a maioría dos nomes propios teñen como clase m- (Falu mi, Jim mi,...) e os países, estados e cidades teñen como clase g- (Amerik gi, Ndakar gi,...), igual que moitos nomes de plantas (mango gi "o mango"), os termos de parentesco entran na clase j- (jëkkër ji "a esposa"), os diminutivos na clase s-, etc...
No plural, o ñ- serve para nomes referidos a persoas, homes ou mulleres, mentres van con y- os restantes nomes, referidos a nenos, estudantes, animais, obxectos, etc...
Hai palabras que se poden empregar con varias clases, o que fai que cambie o seu significado. Por exemplo:
Ndaw gi "a xuventude"
Ndaw li "o mensaxeiro"