Yaay seet!

  • Cissé, Mamadou (2000): Contes wolof modernes (bilingue wolof-français). Paris, L'Harmattan, pp. 46-49
  • A glosa e a tradución ao galego foron feitas por Alba Diz, estudante de Filoloxía Hispánica na Universidade de Vigo (Tipoloxía Lingüística 2009)
Mu nga ame woon ca jamonoy tubaab ba
AUX NA 3Sg? haber PASADO Prep colonización europeo CL sg lonx
“Isto tivo lugar en tempos da colonización europea”
Boobaa – k la ko jiitu woon sax
Aquel ? Aux.LA 3Sg OBX 3Sg preceder PASADO incluso
“En aquela época, ou incluso antes,...
am-am ca dëg-dëg moo daan am i nit
riqueza Prep verdade Aux.A.3Sg gañar ter algúns persoa
…a riqueza de verdade gañabase tendo algunhas persoas...”
Ñoo xam ne dañoo nopp – ee woon
AUX A 3Pl saber dicir AUX DA 3Pl orella ABL? MORF pasado
“(que) sabían decir..”
wuyus – i la ca lépp loo woote woon
Responder DIR OBX 2Sg prep todos REL? chamar MORF pasado
“...y responderte a todas as chamadas”
Mu doon mbégte, diw naqar nag
AUX neutra 3Sg Pas imperf untar logo
Am benn bés, ay julay tubaab ñëw
haber un día uns comerciante (ser)europeo vir
“Un día viñeron uns comerciantes...
Seets -- i jenn waay ju tudd -- oon Farba
Buscar direcc compañeiro REL Vbo morf pas. Farba
...a buscar a un compañeiro chamado Farba”
Maandu woon na te it Am – oon na jom
nome Morf PAS AUX NA 3Sg e tamén Ter MORF pas AUX NA 3ªsg honor
“A súa honestidade e o seu sentido do honor...
ba tax ñu faf doon ko dàkkantale yaaram
CL art sg causa AUX 3ªsg Morf pas. PRON 3ªsg sobrenome discreto
...foron a causa de que recibise o sobrenome de discreto”
Li nu dégg ci yaw doy nanu,” tubaab ya ne ko
CLSg AUXpl oir PREP ti Ser abundante AUX NA 1ªpl europeos CLpl dicir PR3ª
“- <<o que oímos sobre ti é abundante>>, lle dixeron os europeos”
Danoo bëgg – oon ubbi fi ay bitig yoo xam ne yaay
AUX1ªpl querer PAS abrir aquí uns tendas REL? saber que
“Queremos abrir aquí unhas tendas ...
jiite lépp lu aju ci lu leen di doxal
dirixir todo REL estar colgado? PREP REL OBX3Pl IMPERF organizar
...e ti encargaraste de dirixilas; “
At mu ne dina nu ñëw seets-- i nu mu dem – e
ano REL AUX DI 3Sg PRON1pl vir Ver DIR PRON1Pl PRON2Sg marchar
“Cada ano nós viremos a ver cómo gestionas”
Njariñ li nag, dinanu ko séddoo ca na mu ware
utilidade CL sg logo AUX 1ªpl PRON repartir PREP como AUX3ªsg deber
“Repartiremos os beneficios como se debe”
Noona la Farba xëye woon doon jaaykat bu siiw
Así AUX 3ªsg Farba PAS PAS vendedor REL
“Así Farba chegou a ser un vendedor notable”
Aawo, ñaareel; kilifa war – ul am benn jabar
Primeira esposa segunda xefe debe AUX-U 3Sg ter unha esposa
“primeira esposa, segunda esposa; un xefe non debe ter unha soa esposa”
Fu ñu woy – e, Farba Gaaw --- tu wan --- e fa diisayu loxoom”
Onde AUX3Pl cantar INTR Farba ser rápido mostrar LOC “loxoom”
“Por todas partes os seus méritos son exaltados por los <<loxom>>”
Xew ca kaw xew, Kër – am ga mel – oon na ne Kër – u – g buur
festa prep festa casa POS CLSg parecer PAS AUX3Sg que Casa REL rei
“Festa tras festa, a súa casa parecía a casa do rei”
Lépp, Farba – y tibb ca xaalis – u njaay may pasarpasaree rekk
Farba IMPERF meter man prep diñeiro REL mercancia ofrecer soamente
“Farba mete man ó diñeiro das mercancías que ofrece?”
Xanaa xam – oo ne lu fi jeex am – ul?
E que coñecer que REL aquí estar acabado Ter AUX-U 3Sg
“Acaso coñeces algo aquí (neste mundo) que non teña fin?”
Ba tubaab ya dellu – see at ma ca tegu,
Prep europeo CLPl LONX Volver DIR ano CL sg lonx PREP lonx Capa?
“Cando os europeos volven ó ano seguinte..”
Farba am – ul woon lu mu – y la – y
Farba Ter AUX -u 3ªsg Morf pasado REL IMPERF IMPERF
“...Farba non ten nada do que
Dara des –at – ul – oon ca la ñu ko dénk – oon la
nada quedar AUX3ªsg m.pas PR lonx REL OBX3sg Encomendar PAS AUX LA3sg
“Nada quedaba de lo que le habían encomendado”
Ca saa sa lees ko jàppe,
Prep momento CLSg lonxitude? PRON 3ªsg atrapar
“Desde ese momento foi atrapado..”
yóbbu fu kenn xam – ul ba tey jii
levar REL alguén saber AUX-U3Sg CLSg hoxe DemSg
“e levado a un lugar que ninguén coñece”
Ku bëgg a xawaareeti, nanga seet – aat
REL querer AUX3Sg mirar
“Quen queira facer unha festa, debe valorar...”
sa mën-mën te bañ a topp sa bëgg-bëgg rekk
POS3Sg posesión e rexeitar seguir POS2Sg desexo soamente
“...as súas posesións e rexeitar os seus desexos”
Ndax sa musibam moroom du man maa
INTERR CLSg traxedia AUX-U1Sg PRON1Sg AUX A1Sg
“A traxedia de outro –non son eu...”
ko wax de– ag gént doηη la
OBX 3Sg falar de verdade con soño AUXLA3Sg
“...quen o dixo– non é máis que un soño”
Feneen fu weñ di dal fu du – l fu tooy?
onde REL mosca IMPERF terreno REL AUX3Sg REL mollado
“Onde se posa a mosca senón é nun terreno mollado?”


Grupo de Tipoloxía Lingüística: wolof (Universidade de Vigo)
Última modificación da páxina 12 February 2024 ás 20h54, por